بیماری ادم اختلالی است که پس از ابتلا به آن، تورمی غیر عادی را در اندام های مختلف بدن مشاهده خواهید کرد.

ادم ناشی از مایعات اضافه حبس شده در بافت های بدن است.

این عارضه به تنهایی بیماری شناخته نمی شود بلکه اغلب نشان دهنده یا علائم بیماری دیگر است.

بیشترین مقدار تورم یا ادم در اندام های خاصی مثل دست ها، بازوها، پاها، قوزک پا و ساق پا دیده می شود.

ادم اغلب بر اثر مصرف برخی از داروها یا ابتلا به بیماری های زمینه ای اتفاق می افتد.

با این حال بیماری ادم را می توان این گونه عنوان کرد، زمانی که تناسب مقدار مایعات در سلول ها بر هم می خورد بیماری ادم اتفاق می افتد.

در نتیجه این اختلال مایع در بافت های بدن تجمع پیدا کرده و فضای بین سلولی را پر می کند.

از آنجایی که جاذبه زمین مایعات را به سمت پایین می کشد، شاهد تورم بیشتر در اندام های تحتانی خواهید بود.

بسیاری از افراد اولین نشانه های بیماری ادم را در پا مشاهده می کنند و مهم است که به هرگونه تورم غیر طبیعی خیلی زود رسیدگی شود.

بیماری ادم نیز مانند دیگر اختلالات دسته بندی می شود که از مهمترین آنها باید به ادم محیطی، ادم ریوی، ادم مغزی و ادم ماکولار اشاره کرد.

ادم محیطی با ایجاد تورم در اندام های تحتانی و گاهاً دست ها و بازوها نمایان می شود و منجر به تجمع مایع و ادم در این اندام ها خواهد شد.

معمولا ادم محیطی در پی بروز برخی از مشکلات پزشکی اتفاق می افتد که از مهمترین آنها باید به نارسایی قلب، بیماری واریس، انسداد عروق لنفاوی و بیماری های کلیوی اشاره کرد.

ادم ریوی زمانی اتفاق می افتد که مایع اضافه در ریه ها جمع شده و باعث ایجاد ادم و تورم در ریه می شود.

چنین اختلالی تنفس را دشوار کرده و علاوه بر ایجاد نارسایی تنفسی در موارد حاد باعث مرگ بیمار می شود.

ادم ریوی بر اثر نارسایی قلب، استنشاق مواد سمی و آسیب حاد ریه رخ می دهد.

ادم مغزی نوع دیگر و البته خطرناک این بیماری است تجمع مایعات در مغز یک عارضه تهدید کننده برای سلامت افراد است.

اگر کنترل نشود عوارض جدی و جبران ناپذیر را از خود به جای می گذارد مهمترین علت ادم مغزی ضربات شدید وارد به سر، سکته مغزی و بیماری لوپوس است.

اما ادم ماکولار مربوط به ایجاد تورم در بخشی از چشم است که به آن لکه زرد شبکیه می گویند لکه زرد بخشی از چشم است که دید دقیق را ممکن می کند.

آسیب دیدگی در این محدوده با از بین رفتن وضوح دید افراد ارتباط داشته و ممکن است در تشخیص و دیدن رنگ ها اختلال ایجاد کند.

ادم ماکولار معمولاً عارضه ای جدی است که در پی ابتلا به دیابت رخ می دهد البته ممکن است در نتیجه دیگر بیماری ها نیز چنین مسئله ای اتفاق بیفتد.

علائم بیماری ادم را بشناسید

برخی از افراد در انجام امورات روزمره و در شرایط خاص متوجه ورم های غیرطبیعی در نقاطی از بدن می شوند.

اگر این ورم نهایتاً ظرف چند ساعت بهبود پیدا کرد، جای نگرانی ندارد اما اگر این عارضه برای ساعت ها و روزهای متوالی باقی می ماند حتماً مسئله را به پزشک مربوطه اطلاع دهید.

از مهمترین علائم بیماری ادم باید به تورم یا پف کردن بافت بدن اشاره کرد، اگر متوجه می شوید پاها یا بازوها به طور محسوس دچار ورم شده اند احتمالاً به بیماری ادم مبتلا هستید.

اگر بافت متورم را برای چند ثانیه فشار می دهید و گودی بر روی پوست برای چند لحظه باقی می ماند از نشانه های مهم بیماری ادم است.

ادم در تمام قسمت‌های بدن ایجاد می‌شود و معمولاً به تنهایی به عنوان یک بیماری شناخته نمی‌شود، بلکه بیشتر به عنوان یک علت و علامت سایر آسیب‌های فیزیکی شناخته می‌شود.

شاید برایتان جالب باشد که بدانید تمام مایعات بدن از طریق سیستم داخل عروقی یعنی وریدها و قلب و سیستم خارج عروقی که معمولاً نواحی بین سلولی است در حال حرکت هستند.

حرکت این مواد مستلزم این است که دو نیروی مهم به نام فشار هیدرواستاتیک و انکوتیک در سطوح طبیعی وجود داشته باشند.

اما وقتی تعادل بین این نیروها مختل شود، سیستم لنفاوی بدن قادر به انجام عملکرد بهتر نخواهد بود.

تورم در نواحی مختلف بدن به دلیل مصرف برخی مواد غذایی مانند سدیم کاملا طبیعی است و در نهایت ظرف چند ساعت برطرف می‌شود.

ادم نوعی تورم خطرناک و بسیار قابل مشاهده است که با گذشت زمان و درمان‌های خانگی برطرف نمی‌شود و البته علائم و نشانه‌هایی دارد که به تشخیص وجود این عارضه کمک می‌کند.

این افراد در مدت زمان کوتاه متوجه افزایش سایز شکم می شوند و این حالت به مرور برطرف نمی شود بلکه ممکن است به سایز شکم همواره افزوده شود.

اگر در کنار تمامی این علائم متوجه دشواری در تنفس می شوید و بدون اینکه فعالیت خاصی انجام دهید، تنگی نفس اتفاق می افتد فوراً به پزشک متخصص همچون دکتر رابعه زمانی مراجعه کنید.

در کنار این موارد درد در قفسه سینه از نشانه های مهم ادم ریوی است که نیاز به درمان فوری دارد.

اگر همزمان با تورم در اندام های تحتانی متوجه درد در ساق پا می شوید احتمالاً نشان دهنده لخته شدن خون در عمق سیاهرگ است، چنین اختلالی باید خیلی فوری توسط پزشک بررسی شود.

مهمترین علل ادم

اساساً بیماری ادم زمانی رخ می دهد که مایع از درون رگ های خونی کوچک نشت می کند، این مایع در بافت های اطراف جمع شده و منجر به تورم خواهد شد.

از مهمترین دلایل ادم در حد خفیف باید تورم در پی نشستن یا ایستادن های مدت طولانی اشاره کرد، البته خوردن بیش از حد غذاهای شور بر تورم در نواحی مختلف بدن تاثیرگذار است.

برخی از بانوان پیش از شروع قاعدگی چنین علائمی را تجربه می کنند و متوجه ورم در ناحیه شکم نیز خواهند شد.

بارداری یکی دیگر از علل مهم تورم است، این تورم معمولاً در زنان باردار در ناحیه پا، دست و صورت بیش از دیگر قسمت های بدن دیده می شود.

برخی از افراد در پی مصرف دارو متوجه تورم شدید در بدن می شوند، برخی از انواع داروهایی که برای کنترل فشار خون بالا استفاده می شوند نیز عوارض این چنین دارند.

داروهای ضد انعقادی استروئیدی و داروهای استروئیدی و استروژن ها در طی مصرف طولانی مدت باعث ایجاد ادم در بدن می شوند.

اکثر کسانی که بیماری ادم را با شدت بالا تجربه می کنند اغلب چنین عارضه ای را بر اثر ابتلا به بیماری های زمینه ای متحمل خواهند شد.

نارسایی احتقانی قلب یکی از مهمترین دلایل ادم است.

ابتلا به نارسایی احتقانی قلب باعث می شود که یک یا دو حفره پایینی قلب توانایی پمپاژ خون را از دست بدهند.

در نتیجه بیماری ادم در پا، مچ پا و اندام های تحتانی اتفاق می افتد البته بر اثر این عارضه بیماران تورم در شکم را نیز تجربه می کنند.

در موارد خطرناک تر نارسایی احتقانی قلب باعث بیماری ادم ریوی می شود که منجر به تنگی نفس و آسیب های وسیع تر خواهد شد.

یکی دیگر از بیماری های موثر بر ایجاد ادم سیروز است، سیروز نوعی آسیب کبدی جدی است که از مهمترین عوارض این اختلال باید به تجمع مایع در حفره شکم و در پاها اشاره کرد.

همچنین بیماری های کلیوی از مهمترین عوامل ایجاد ادم محسوب می شوند.

کسانی که به بیماری کلیوی مبتلا هستند مایعات و سدیم اضافه در گردش خون را نیز خواهند داشت.

این مسئله به مرور زمان باعث ایجاد تورم در پا و اطراف چشم می شود، هرگونه آسیب مربوط به کلیه به چنین اختلالی ختم می گردد.

آسیب به رگ های خونی کوچک و فیلتر کننده در کلیه به مرور منجر به سندروم نفروتیک می شود، در پی این اختلال کاهش سطح پروتئین در خون می تواند به تجمع مایع در بدن و ادم منجر گردد.

ضعف یا آسیب دیدگی وریدهای پا یکی دیگر از علل مهم بیماری ادم است.

در نارسایی وریدی مزمن دریچه های یک طرفه در وریدهای پا ضعیف شده یا آسیب می بینند که باعث می شود خون در رگ های پا جمع شده و نهایتاً متورم خواهد شد.

البته شروع ناگهانی تورم در یک پا اگر با درد در ساق پا همراه باشد، به دلیل لخته شدن خون در وریدها است که باید این اختلاس سریع تر ارزیابی و درمان شود.

سیستم لنفی در بدن به پاکسازی مایعات اضافه از بافت ها کمک شایانی می کند اگر سیستم لنفی آسیب ببیند این فرایند به درستی انجام نشده و ادم اتفاق می افتد.

معمولاً آسیب دیدگی سیستم لنفاوی بر اثر جراحی سرطان غدد لنفاوی و عروق لنفاوی رخ می دهد.

از طرفی کمبود شدید پروتئین در رژیم غذایی منجر به تجمع مایعات خواهد شد.

معمولاً کسانی که از پروتئین کافی استفاده نمی کنند در طولانی مدت متوجه تورم در اندام های تحتانی خواهند شد.

تشخیص بیماری ادم

شرح حال و معاینه فیزیکی اولین قدم در تشخیص است.

گاهی اوقات آزمایش خون برای بررسی وضعیت کلیه ها، کبد و تیروئید و اندازه گیری میزان پروتئین در بدن لازم است.

رادیوگرافی قفسه سینه برای بررسی وضعیت قلب و ریه ها انجام می شود.

اکوکاردیوگرافی برای بررسی وضعیت عملکرد قلب و وضعیت دریچه ها انجام می شود.

گاهی برای بررسی کبد و کلیه ها سونوگرافی توصیه می شود.

درمان بیماری ادم

استراحت، فشرده‌سازی، یخ و بالا بردن پایه‌های مراقبت از زخم هستند، اما برداشتن فشار از ناحیه آسیب‌دیده و اجتناب از استراحت دادن به ناحیه آسیب‌دیده با یخ می‌ تواند به کاهش التهاب و درد و علائم کمک کند.

اعمال فشار یا بستن بانداژ در اطراف ناحیه متورم می تواند فشار را افزایش دهد و اجازه دهد مایع به سمت قلب برگردد.

به خصوص هنگامی که با ارتفاع همراه باشد، فیزیوتراپیست شما ممکن است توصیه کند که ناحیه متورم را در حین استراحت بالا ببرید، زیرا می تواند به کاهش درد و تورم کمک کند.

استفاده از ماهیچه های ناحیه آسیب دیده در بالا می تواند به پمپاژ مایع اضافی به سمت قلب کمک کند.

پس از انجام عمل، مهم است که ناحیه را به جلو و عقب ماساژ دهید تا تورم از بین برود، پزشکان باید به بیماران آموزش دهند

به طور کلی، بیمار باید در مورد تغییرات سبک زندگی مانند ورزش و رژیم غذایی مشاوره شود و معاینات منظم داشته باشد.

پس از مشاهده یک سری مشاهدات مرتبط با بیماری خود تحقیق کنید و در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.

درمان های مکانیکی مانند جوراب های الاستیک و فشاری برای ادم خفیف و مقابله با زخم ها بسیار خوب هستند.

در مورد فشرده سازی، طلا در بیماران مبتلا به بیماری شریانی محیطی منع مصرف دارد.

دستگاه های پنوماتیک دستگاهی برای بیماران مبتلا به نارسایی هستند.

البته این دستگاه باید برای بیمارانی که می توانند از اثرات فشار استفاده کنند در نظر گرفته شود.

به عنوان مثال، یک سری درمان باید برای مراقبت از پوست انجام شود.

درماتیت اگزما توز که با خشکی، ملتهب و لایه برداری پوست روی رگ های واریسی مشخص می شود، با رگ های واریسی مشخص می شود.

اغلب در بیماران مبتلا به نارسایی مزمن وریدی رخ می دهد.

درمان آن شامل آبرسانی روزانه با نرم کننده ها و دوره های کوتاه مدت برای پوست های شدیدا ملتهب است.

سندرم درد منطقه ای با فیزیوتراپی و استفاده از یک سری داروهای استروئیدی و ضد افسردگی درمان می شود.

آپنه انسدادی خواب با تهویه با فشار مثبت درمان می شود.

بیماران مسن در معرض خطر بالای عوارض شرایط پزشکی هستند.

ادم محیطی به دلیل طیف گسترده ای از شرایطی که در بیماران ایجاد می کند به یک چالش تشخیصی برای پزشکان خانواده تبدیل شده است.

علت ادم می تواند به دلیل تعداد بیشماری از تشخیص ها از علل کلیوی، کبدی، قلبی، تیروئید و سایر علل عروقی باشد.

تشخیص باید بر حذف هر گونه اختلال شدید سیستم اندام به عنوان یک علت زمینه ای متمرکز باشد.

درمان ادم بر اساس علت زمینه ای

درمان ادم بسته به علت زمینه ای متفاوت است و نیاز به رویکردهای خاصی دارد.

اگر ادم ناشی از مشکلات قلبی مانند نارسایی قلبی باشد، درمان شامل استفاده از دیورتیک ها برای کاهش مایعات اضافی و بهبود عملکرد قلب است.

در ادم ناشی از نارسایی کلیه، درمان معمولاً شامل دیالیز برای برداشتن مایعات اضافی و کنترل فشار خون بالا است.

اگر علت ادم مشکلات کبدی مانند سیروز باشد، درمان شامل داروهایی برای کاهش فشار در عروق کبدی و در موارد شدید، پیوند کبد است.

در ادم ناشی از اختلالات سیستم لنفاوی، درمان شامل فیزیوتراپی، استفاده از جوراب های فشاری و در برخی موارد جراحی برای رفع انسداد سیستم لنفاوی است.

به طور کلی، درمان ادم باید با تشخیص دقیق و علت اصلی بیماری تنظیم شود تا مایع اضافی از بدن خارج شود و سلامت بیمار بهبود یابد.

عوارض بیماری ادم

ادم یکی از خطرناک ترین آسیب های فیزیکی است که ممکن است باعث آسیب به قسمت های مختلف بدن شود.

باید بدانید که ادم فقط به یک قسمت محدود نمی شود، بلکه این وضعیت ممکن است باعث اختلال در سایر قسمت های بدن شود.

به عنوان مثال، برخی افراد ادم مغزی را تجربه می کنند و برخی دیگر ادم ریوی، ادم چشم، ادم دست و پاها و حتی بیضه ها و سینه ها.

همانطور که می دانید علامت اصلی ادم تورم غیر طبیعی در قسمت های مختلف است و البته احتباس مایعات در ناحیه خاصی از بدن اختلالات و عوارض زیادی را به همراه خواهد داشت.

اگر فردی دچار ادم مغزی شود، تغییرات خلقی شدید دور از انتظار نیست و اغلب این افراد به دلیل تورم در مغز حالت هایی مانند پرخاشگری، افسردگی و فراموشی را تجربه می کنند.

در هنگام بروز ادم مغزی مشکلاتی مانند اختلالات گفتاری، بی اختیاری ادرار و مدفوع و حتی تشنج و ضعف شدید مشاهده می شود.

تمامی کسانی که با ادم ریوی مواجه می شوند با عوارض و شرایطی مانند خس خس سینه و تنگی نفس مواجه می شوند.

این افراد با مشکلاتی مانند ضربان ناگهانی قلب و به دنبال آن اضطراب، بی قراری و نگرانی های بی دلیل دست و پنجه نرم می کنند.

افرادی که با ادم ریوی مواجه می شوند پوست سرد و ملتهب دارند و گاهی اوقات شرایط ناراحت کننده همراه با احساس خفگی را هنگام دراز کشیدن تجربه می کنند.

اما وقتی ادم در قسمت های مختلف بدن مانند دست، پا یا صورت ایجاد می شود، قطعا ظاهر زشتی برای افراد به ارمغان می آورد و با وجود این تورم های شدید، روند طبیعی زندگی و فعالیت های روزمره افراد مختل می شود.

با تمام این تفاسیر لازم است بدانید که ادم نوعی بیماری است که علائم آن نه تنها در قسمت های بیرونی قابل مشاهده است، بلکه آسیب های زیادی را از درون وارد می کند و نباید آنها را نادیده گرفت.

آیا بیماری ادم یک علامت هشدار دهنده است؟

بله، ادم محیطی می تواند یک علامت هشدار دهنده جدی از یک مشکل پزشکی زمینه ای باشد.

تجمع غیرطبیعی مایع در بافت‌های بدن، به‌ویژه در اندام‌های تحتانی، معمولاً نشان‌دهنده اختلال در عملکرد سیستم‌های حیاتی مانند قلب، کلیه‌ها، کبد یا سیستم لنفاوی می باشد.

این وضعیت ممکن است نشان دهنده شرایطی مانند نارسایی قلبی، نارسایی کلیه، فشار خون بالا یا مشکلات کبدی باشد که در صورت عدم درمان می تواند منجر به عوارض جدی تری شود.

ادم محیطی یک علامت هشدار تلقی می شود و نیاز به تشخیص و درمان فوری برای جلوگیری از پیشرفت بیماری های زمینه ای و حفظ سلامت فرد دارد.